La libron nomatan La Diskurso pri Legomradiko (菜根譚) verkis la ĉina klerulo HONG Yingming (洪應明; HONG Zicheng 洪自誠; 1572-1620). La titola vorto ‘legomradiko’ devenas el la diraĵo de WANG Xinmin (汪信民 1072-1110): “Kiu povas maĉi legomradikon, ĝuste tiu povas fari ĉion (人常能咬菜根卽百事可成)”. Ĉi tie legomradiko simbolas simplan manĝaĵon. La libro havas du partojn, kiuj konsistas respektive el 222 kaj 135 paragrafoj. La ĉina esperantisto WANG Chongfang tradukis la libron en Esperanton sub la titolo Cai Gen Tan (Maĉado de Saĝoradikoj).

 

25 koreaj esperantistoj kune studas ĉiutage la libron de la unua de februaro 2023. Ankaŭ mi aliĝis al la studgrupo kaj provas esperantigi la libron laŭ mia kompreno helpe de la jama Esperanto-traduko kaj diversaj interpretoj. Koran dankon al WANG Chongfang kaj la iniciatinto Vintro de la studgrupo. 

 

한국 에스페란티스토(에스페란토 사용자) 25명이 에스페란토로 번역된 채근담을 가지고 2023년 2월 1일부터 매일 같이 공부하고 있습니다. 저도 함께 공부하면서 기존 번역본과 여러 해석을 참고해서 에스페란토로 번역해보고 있습니다.

 

스페인 테네리페에서 찍은 꽃

菜根譚 099 
居逆境中,周身皆鍼砭藥石,砥節礪行而不覺;處順境內,眼前盡兵刃戈矛,銷膏靡骨而不知。
거역경중 주신개침폄약석 저절려행이불각 처순경내 안전진병인과모 소고마골이불지. 

099 - traduko de CHOE Taesok
Kiam oni estas en malfavora situacio, 
ĉio ĉirkaŭ la korpo estas kuracnadlo kaj medikamento 
kaj poluras fidelecon kaj rafinas konduton, 
sed tamen tion oni ne perceptas;
kiam oni estas en favora situacio, 
ĉio antaŭ la okuloj estas klingo kaj lanco 
kaj eltranĉas karnon kaj dispecigas oston, 
sed tamen oni ne rimarkas.

역경 중에 있을 때는
주변이 모두 다 침이고 약이라 
지조를 갈고 행실을 닦아도 
이를 지각하지 못하느니라. 
순경 내에 있을 때는
눈앞이 모두 다 칼이고 창이라 
살을 도려내고 뼈를 쪼개도 
이를 알아채지 못하느니라.

 


○ 周身 주신: 몸의 주변. 자신을 둘러싸고 있는 모든 상황을 말함. 주위(周圍). 周 주: to circle; to encircle; circle; around; circumference; whole 周身 the whole body
○ 鍼砭 침폄: 질병을 치료하는 쇠침과 돌침. 鍼(침)은 쇠침. 砭(폄)은 돌침. 藥石 약석: 병을 치료하는 약과 침. 약석지언의 준말. 藥石之言. 藥石: medication; evening meal for Buddhist monks. 침폄약석은 질병을 치료하는 기구와 약을 말한다. 개인의 도덕적 성실성을 강화하는 좋은 방법에 대한 은유다. 
○ 砥節礪行 저절려행: 절개를 갈고 행실을 닦음.  砥와 礪는 모두 명사로는 ‘숫돌’, 동사로는 ‘갈고 닦다’ 의 뜻으로 쓰인다. 砥 지: 숫돌 지 (literary) fine-grained whetstone; to grind (mueli, pisti, ŝlifi, smirgi, akrigi, grinci); to polish; to temper (hardi) oneself; to steel oneself; smooth (moderigi); level; even. 礪 여/려: 숫돌 여 whetstone; to whet; to sharpen. 礪行 여행: 행동을 깨끗이 닦음. 즉, 깨끗이 행동한다는 뜻.
○ 兵刃 병인: 칼날. 칼, 창처럼 날이 서 있는 병기.
○ 戈矛 과모: 창(槍).
○ 銷膏 소고: 기름을 녹임. 살을 녹임. 銷는 녹일 ‘소’. 膏는 기름 ‘고’. 銷 소: 녹(이)다; 사라지다 꺼지다; 사라지게 하다 꺼지게 하다; 쇠하다; 쇠하게 하. 膏 fat; grease; oil. 膏 고: 살[⺼]위로 두툼하게 부풀어 오른[高] 지방. 
○ 靡骨 마골: 뼈를 깎음. 靡는 갈 ‘마’. 靡는 원래 ‘쓰러질 미’ 이나 ‘갈 마’ 로도 쓰이니 磨나 摩와 동자(同字)이다. 靡 마: 쓰러질 미 , 문지를 마 , 갈 마. 쓰러지다 , 문지르다 , 쏠림 , 비빔 , 기욺; extravagant; wasteful; to waste; to squander; to extinguish; to eliminate; to rotten; to damage; to exhaust; to use up; to divide; to disperse; to scatter.

http://www.hynews.kr/news/view.php?idx=41980
https://www.injurytime.kr/news/articleView.html?idxno=14729
https://m.blog.naver.com/swings81/221231763369
https://m.blog.naver.com/aromatics/221313911584
https://www.8bei8.com/book/caigentan_255.html

099 – traduko de WANG Chongfang
Kiam homo trovas sin en malfavoraj cirkonstancoj, ĉio, kion li renkontas, havas la efikon de la akupunkturo per ŝtona pinglo kaj amara medikamento. Tiaj pinglo kaj medikamento servas por kulturi lian karakteron kaj plibonigi lian konduton, kvankam li tion ne perceptas. Kiam homo trovas sin en favoraj cirkonstancoj, tiam antaŭ liaj okuloj kvazaŭ vidiĝas arbaro da glavoj kaj lancoj, kiuj iom post iom vundas lin, ĝis li finfine estas detruita. Tiuokaze li povas esti komparata kun lampa oleo, kiu iom post iom konsumiĝas ĝis neniom restas, kvankam li tion ne rimarkas.

 

098 채근담 | 菜根譚 | La Diskurso pri Legomradiko
100 채근담 | 菜根譚 | La Diskurso pri Legomradiko

Posted by 초유스